Algemene informatie uit de bijeenkomsten:
* Judo speciaal voor autisten: Johan Jasper Faijer: Judovereniging Anbergen
* G-Judo bij Budo-vereniging Hoogeveen
* Autiteam VV Hoogeveen
* Kunst maken met autisten: “Het Kunsthuus” in De Krim en Coevorden
* Accare heeft ook logeerweekenden
* Oke-spreekuur (Bethesda): eerste screening (geen diagnose), via huisarts
* bij angst van kinderen kun je proberen erachter te komen wat de angst precies is en hoe je het evt.
kunt verminderen, door middel van ‘praattekeningen’ (zie ook Colette de Bruin) of woordspelletjes.
Ook therapieën waarin kinderen emoties leren herkennen en uiten, kan een oplossing zijn.
* Als je een verjaardagsfeestje organiseert, hou dan zelf als ouder de regie en stel van tevoren de regels
vast en bespreek ze met het kind. Ook bespreken dat er uitzonderingen kunnen zijn is dan belangrijk.
Informatie uit de onderwerpen van de bijeenkomsten:
Onderwerpen die we besproken hebben
* PGB / PGB-verantwoording
* Brusjes (broertjes en zusjes van..)
* Dwangmatigheden / tics
* Vrijetijd / vrijetijdsbesteding
* Medicijnen en alternatieven
* Humor
* Vriendschap
* Weerbaarheid/Pesten
* Onderwijs
PGB
Een PGB wordt door iedereen van de groep wel aangeraden vooral ter ontlasting van de ouders en brusjes. Dit blijkt voor iedereen moeilijk te zijn: het ontlasten van jezelf als ouder vraagt dat je je kind los moet laten / voor een deel moet overgeven aan anderen. Dit kan logeren zijn maar ook hulp in huis. Maar de ervaringen hiermee zijn positief !
Brusjes
1. Waaraan merk je dat jouw kind anders is dan kinderen zonder broer of zus met een handicap?
De antwoorden die naar voren kwamen waren heel herkenbaar en soms juist ook niet. Het werd een hele lijst maar het is niet de bedoeling daarvan te schrikken.
- psycho-somatische klachten (buikpijn etc.)
- willen beschermen
- onzichtbaar
- veel aandacht vragen (druk) (ADHD???)
- kopieergedrag
- angst / uit de weg gaan
- slecht tegen kritiek kunnen
- fysiek geweld ervaren
- fysiek geweld uitoefenen
- slachtoffer
- compensatiegedrag (“ik ben heel lief he?” als het ASS-kind “vervelend” is)
- jaloers
- minder interactie (geen voorbeeld van sociaal gedrag van ouder ASS-kind),
daardoor sociaal onhandig / thuis sociaal, elders niet
- 1 ouder overvragen
- er is te weinig tijd voor de brus
- steeds verbeterd worden door ASS-kind
- moet altijd aanpassen
- zorgen voor anderen met problemen
- jonger kind gaat ouder ASS-kind voorbij qua bep. ontwikkeling
- onveilig voelen
- sfeer bepalen
2. Wat doe jij er als ouder aan?
ASS-kind Brus
- zorgboerderij - zorgboerderij
- logeerweekend - speciale aandacht geven
- opa/oma oppassen/logeren - ruimte / rust geven
- gastgezin - begeleider inzetten
- uitleg geven - iets samen doen
- eigen tijd geven / plannen
- kinderen onder ouders verdelen (wisselen!)
- eigen plek in huis / terugtrekplek
- is brus de jongste, dan mag het ook de jongste zijn!
- erover praten (bevestigen dat brusje zijn, vervelend kan zijn)
- brusjescursus
- complimenten geven
- boekjes / uitleg geven
- spel / kaartjes (gesprek) (bv. Eigenwijsje of Knuffelkaarten)
bij ouder zijn kunnen ASS-kids en brussen samen in gesprek.
* Judo speciaal voor autisten: Johan Jasper Faijer: Judovereniging Anbergen
* G-Judo bij Budo-vereniging Hoogeveen
* Autiteam VV Hoogeveen
* Kunst maken met autisten: “Het Kunsthuus” in De Krim en Coevorden
* Accare heeft ook logeerweekenden
* Oke-spreekuur (Bethesda): eerste screening (geen diagnose), via huisarts
* bij angst van kinderen kun je proberen erachter te komen wat de angst precies is en hoe je het evt.
kunt verminderen, door middel van ‘praattekeningen’ (zie ook Colette de Bruin) of woordspelletjes.
Ook therapieën waarin kinderen emoties leren herkennen en uiten, kan een oplossing zijn.
* Als je een verjaardagsfeestje organiseert, hou dan zelf als ouder de regie en stel van tevoren de regels
vast en bespreek ze met het kind. Ook bespreken dat er uitzonderingen kunnen zijn is dan belangrijk.
Informatie uit de onderwerpen van de bijeenkomsten:
Onderwerpen die we besproken hebben
* PGB / PGB-verantwoording
* Brusjes (broertjes en zusjes van..)
* Dwangmatigheden / tics
* Vrijetijd / vrijetijdsbesteding
* Medicijnen en alternatieven
* Humor
* Vriendschap
* Weerbaarheid/Pesten
* Onderwijs
PGB
Een PGB wordt door iedereen van de groep wel aangeraden vooral ter ontlasting van de ouders en brusjes. Dit blijkt voor iedereen moeilijk te zijn: het ontlasten van jezelf als ouder vraagt dat je je kind los moet laten / voor een deel moet overgeven aan anderen. Dit kan logeren zijn maar ook hulp in huis. Maar de ervaringen hiermee zijn positief !
Brusjes
1. Waaraan merk je dat jouw kind anders is dan kinderen zonder broer of zus met een handicap?
De antwoorden die naar voren kwamen waren heel herkenbaar en soms juist ook niet. Het werd een hele lijst maar het is niet de bedoeling daarvan te schrikken.
- psycho-somatische klachten (buikpijn etc.)
- willen beschermen
- onzichtbaar
- veel aandacht vragen (druk) (ADHD???)
- kopieergedrag
- angst / uit de weg gaan
- slecht tegen kritiek kunnen
- fysiek geweld ervaren
- fysiek geweld uitoefenen
- slachtoffer
- compensatiegedrag (“ik ben heel lief he?” als het ASS-kind “vervelend” is)
- jaloers
- minder interactie (geen voorbeeld van sociaal gedrag van ouder ASS-kind),
daardoor sociaal onhandig / thuis sociaal, elders niet
- 1 ouder overvragen
- er is te weinig tijd voor de brus
- steeds verbeterd worden door ASS-kind
- moet altijd aanpassen
- zorgen voor anderen met problemen
- jonger kind gaat ouder ASS-kind voorbij qua bep. ontwikkeling
- onveilig voelen
- sfeer bepalen
2. Wat doe jij er als ouder aan?
ASS-kind Brus
- zorgboerderij - zorgboerderij
- logeerweekend - speciale aandacht geven
- opa/oma oppassen/logeren - ruimte / rust geven
- gastgezin - begeleider inzetten
- uitleg geven - iets samen doen
- eigen tijd geven / plannen
- kinderen onder ouders verdelen (wisselen!)
- eigen plek in huis / terugtrekplek
- is brus de jongste, dan mag het ook de jongste zijn!
- erover praten (bevestigen dat brusje zijn, vervelend kan zijn)
- brusjescursus
- complimenten geven
- boekjes / uitleg geven
- spel / kaartjes (gesprek) (bv. Eigenwijsje of Knuffelkaarten)
bij ouder zijn kunnen ASS-kids en brussen samen in gesprek.
Dwangmatigheden/tics
Er kwamen verschillende gedragingen naar voren, ik noem ze niet allemaal want dat is niet te doen, maar de meest opvallende zijn: hoofdbonken, krabben, vastzitten aan structuren, gillen, rare geluiden maken.
Opmerking hierbij was dat het wel heel moeilijk is om iets aan autisme toe te schrijven. Iedereen heeft wel bepaalde dwangmatigheden en/of tics.
Iedereen past oplossingen toe die bij zijn/haar kind passen:
- oorzaak zoeken en wegnemen
- negeren / accepteren
- iets anders voor in de plaats stellen
- sturen: zeggen wat hoort / niet hoort stoppen – straf
- begrenzen: waar, wanneer mag het wel
Over het algemeen geldt dat de meeste dwangmatigheden en tics soms in de tijd verdwijnen en soms komt er weer iets anders voor in de plaats.
Vrije tijd
- wat doet je kind in zijn/haar vrije tijd? (hobby's, belangstellingen, buitenbezigheden?)
Dat werd een hele lijst van “herkenbare” dingen: computeren, tv-kijken, nintendo,
verschillende sporten, dino’s, knex, logeren etc. Ook genoemd: puzzelen, muziek
maken/luisteren, fietsen, wandelen, scouting, zwemmen.
- hoe structureer je dat thuis? (hoe voorkom je kliertijd?)
Structureren hoeft niet voor iedereen. Sommige kinderen vermaken zichzelf uitstekend. Bij
anderen werkt een planbord, kalender of agenda beter.
Zomervakantietijd:
- wat gaan jullie doen in de vakantie?
Wandelen, fietsen, sommige naar buitenland, camping, huisje en attractieparken, maar ook
dat het kind uit logeren gaat.
De volgende “uit”-ideeën werden genoemd:
- Ballorig Meppel
- Kinderboerderij Oudleusen (bij Zwolle)
- IJsboerderij “de Drentse Koe” Ruinerwold
- Bezoekerscentrum Dwingelderveld (kant van Ruinen)
- Boomkroonpad (kunnen wel wespen zijn!)
- Oogstfeest Lhee
- Ruinen: folkloremarkt (verm. woensdagavond in centrum)
- SVA-kamp
- Aquarena Emmen (zwembad)
- Drukkerijmuseum Meppel (als je het aangeeft houden ze rekening met de ass- kinderen
(machines niet aan als je met je kind er komt).
- boerencamping (waar gewerkt wordt / kleinschalig)
- Plopsaland
- Zorgcamping en logeerhuis "De Vlieger"
- vakantiekampen van stichting "Het Middelpunt"
- recreatieplas Schoonhoven (niet 's middags maar tegen de avond)
- hoe structureer je dat?
Zelfde als bij vrijetijdsbesteding algemeen, maar ook een idee is: plan 1 dag uit en 1 dag
thuis, of laat de kinderen 1 dag kiezen waar ze zelf mogen bepalen wat er gegeten wordt,
wat er gedaan wordt op zo’n dag etc.
- tips/ ideeën voor de vakantie?
Behalve dan de tips wat betreft leuke attracties:
* kleinigheidjes kopen voor verveling (en evt beloning)
* als je in een attractiepark bent: begin achteraan (de meeste mensen beginnen toch met een
bepaalde route, loop die dus andersom)
* s’morgens is een attractiepark vaak rustiger.
Er kwamen verschillende gedragingen naar voren, ik noem ze niet allemaal want dat is niet te doen, maar de meest opvallende zijn: hoofdbonken, krabben, vastzitten aan structuren, gillen, rare geluiden maken.
Opmerking hierbij was dat het wel heel moeilijk is om iets aan autisme toe te schrijven. Iedereen heeft wel bepaalde dwangmatigheden en/of tics.
Iedereen past oplossingen toe die bij zijn/haar kind passen:
- oorzaak zoeken en wegnemen
- negeren / accepteren
- iets anders voor in de plaats stellen
- sturen: zeggen wat hoort / niet hoort stoppen – straf
- begrenzen: waar, wanneer mag het wel
Over het algemeen geldt dat de meeste dwangmatigheden en tics soms in de tijd verdwijnen en soms komt er weer iets anders voor in de plaats.
Vrije tijd
- wat doet je kind in zijn/haar vrije tijd? (hobby's, belangstellingen, buitenbezigheden?)
Dat werd een hele lijst van “herkenbare” dingen: computeren, tv-kijken, nintendo,
verschillende sporten, dino’s, knex, logeren etc. Ook genoemd: puzzelen, muziek
maken/luisteren, fietsen, wandelen, scouting, zwemmen.
- hoe structureer je dat thuis? (hoe voorkom je kliertijd?)
Structureren hoeft niet voor iedereen. Sommige kinderen vermaken zichzelf uitstekend. Bij
anderen werkt een planbord, kalender of agenda beter.
Zomervakantietijd:
- wat gaan jullie doen in de vakantie?
Wandelen, fietsen, sommige naar buitenland, camping, huisje en attractieparken, maar ook
dat het kind uit logeren gaat.
De volgende “uit”-ideeën werden genoemd:
- Ballorig Meppel
- Kinderboerderij Oudleusen (bij Zwolle)
- IJsboerderij “de Drentse Koe” Ruinerwold
- Bezoekerscentrum Dwingelderveld (kant van Ruinen)
- Boomkroonpad (kunnen wel wespen zijn!)
- Oogstfeest Lhee
- Ruinen: folkloremarkt (verm. woensdagavond in centrum)
- SVA-kamp
- Aquarena Emmen (zwembad)
- Drukkerijmuseum Meppel (als je het aangeeft houden ze rekening met de ass- kinderen
(machines niet aan als je met je kind er komt).
- boerencamping (waar gewerkt wordt / kleinschalig)
- Plopsaland
- Zorgcamping en logeerhuis "De Vlieger"
- vakantiekampen van stichting "Het Middelpunt"
- recreatieplas Schoonhoven (niet 's middags maar tegen de avond)
- hoe structureer je dat?
Zelfde als bij vrijetijdsbesteding algemeen, maar ook een idee is: plan 1 dag uit en 1 dag
thuis, of laat de kinderen 1 dag kiezen waar ze zelf mogen bepalen wat er gegeten wordt,
wat er gedaan wordt op zo’n dag etc.
- tips/ ideeën voor de vakantie?
Behalve dan de tips wat betreft leuke attracties:
* kleinigheidjes kopen voor verveling (en evt beloning)
* als je in een attractiepark bent: begin achteraan (de meeste mensen beginnen toch met een
bepaalde route, loop die dus andersom)
* s’morgens is een attractiepark vaak rustiger.
Medicijnen en alternatieven
Gebruikt jouw kind medicijnen / Welke medicijnen zijn er?:
Medicijnen die genoemd werden waren:
* Ritalin (Methylfenidaat)
* Risperdal onderdrukt angst, betere concentratie, meer “open”
* Concerta werkt als Ritalin, maar werkt langer (12 uur)
* Clonidine gedragsmedicatie, ook beter inslapen
* Melatonine slaapmiddel, lichaamseigen stof
* Citalopam soms wel voor angst en dwang
* Aripiprazol rust in hoofd, voor dwang
Niemand geeft Stratera, omdat dat veel bijwerkingen heeft.
De onderstaande links gaan soms wel over ADHD, maar dit zijn vaak wel dezelfde medicijnen als die bij ASS worden gegeven.
* http://www.steunpuntadhd.nl/adhd-behandelen/behandeling-met-medicijnen/soorten-medicijnen
*http://www.autismeinfocentrum.nl/fetch_html_cat.html?mnu=tmain100:shome&s=2&l=nl&t=1288447177&oid=19782493
* http://home.kpn.nl/jfbweber/medicijngebruik.html
Uit de verhalen bleek ook dat iedereen eigenlijk alleen medicijnen geeft, omdat dit voor het kind belangrijk is. Omdat het het kind rust geeft, dat het kind zich kan concentreren etc. Vaak wil je als ouder niet direct met medicijnen starten, maar voor het functioneren van het kind is het soms wel van belang.
De kinderen geven soms ook zelf aan dat ze blij zijn met de medicatie.
Niet iedereen geeft medicijnen. Omdat men daar niet voor is, of omdat het nog (niet) nodig is.
Welke alternatieven zijn er?:
Een aantal dingen werden genoemd:
- inbakeren (baby) (als de kinderen ouder zijn vinden ze soms oprollen in dekens etc. ook
nog fijn)
- voeding (denk om suiker, kleurstoffen etc!)
- voedingssupplementen (Andohadin)
- omgeving aanpassen aan kind. Door een veilige, gestructureerde, voorspelbare
omgeving/situatie te creëren heeft een kind soms geen medicijnen nodig.
Vriendschap
Wat naar voren kwam waren de volgende dingen:
· vriendschappen van autisten zijn vaak apart / anders / moeilijker. Vaak is ook de vriend degene die vriendschap met het ass-kind
zoekt.
· ze durven het zelf vaak niet vragen. Hoe maak je contact, hoe trek je aandacht, hoe vraag je om 'spelen’?
· sommige willen wel graag vrienden, anderen hebben daar geen behoefte aan
· het is vaak eenrichtingsverkeer
· hoe ouder het kind wordt hoe moeilijker het vaak wordt.
· wat ook kan is dat kind ‘dwangmatig’ wil spelen. Het wil en moet spelen.
· ze trekken ook vaak ‘aparte’ vrienden aan.
· vriendschap is soms meer imitatiegedrag.
· het is vaak meer spelen naast elkaar dan spelen met elkaar.
· Ass-kind bepaalt de regels van het spel vaak.
Als ouder heb je vaak het gevoel dat je het constant zelf in de gaten moet houden: niet alleen dat het kind contact maakt (stimuleren van spelafspraakjes), maar ook tijdens het spelen met vrienden. Dat kost jezelf energie.
Soms ziet het kind zelf dat het geen vrienden heeft; het wordt bv. op feestjes gevraagd of iemand wil komen spelen, maar soms ziet het kind het zelf helemaal niet; het valt hem/haar niet op.
Een gastgezin of logeerweekenden zijn bevorderlijk voor het ontstaan van vriendschappen.
Andere vraag die we nog behandeld hebben:
Denk je dat de vorm van autisme / niveau van het kind invloed hebben op het wel of niet kunnen vormen van vriendschappen?
· Het inlevingsvermogen van het ass-kind is cruciaal. Kan het zich verplaatsen in een ander.
· Maar ook de behoefte aan vriendschap.
· En wat merkt het kind er zelf van.
· Frappant gegeven wat niet altijd hoeft te gelden:
- sociaal onhandig + ASS/ADHD -> vaak wel vrienden
- sociaal onhandig + ASS -> vaak minder behoefte aan vrienden of veel problemen met contact.
Gebruikt jouw kind medicijnen / Welke medicijnen zijn er?:
Medicijnen die genoemd werden waren:
* Ritalin (Methylfenidaat)
* Risperdal onderdrukt angst, betere concentratie, meer “open”
* Concerta werkt als Ritalin, maar werkt langer (12 uur)
* Clonidine gedragsmedicatie, ook beter inslapen
* Melatonine slaapmiddel, lichaamseigen stof
* Citalopam soms wel voor angst en dwang
* Aripiprazol rust in hoofd, voor dwang
Niemand geeft Stratera, omdat dat veel bijwerkingen heeft.
De onderstaande links gaan soms wel over ADHD, maar dit zijn vaak wel dezelfde medicijnen als die bij ASS worden gegeven.
* http://www.steunpuntadhd.nl/adhd-behandelen/behandeling-met-medicijnen/soorten-medicijnen
*http://www.autismeinfocentrum.nl/fetch_html_cat.html?mnu=tmain100:shome&s=2&l=nl&t=1288447177&oid=19782493
* http://home.kpn.nl/jfbweber/medicijngebruik.html
Uit de verhalen bleek ook dat iedereen eigenlijk alleen medicijnen geeft, omdat dit voor het kind belangrijk is. Omdat het het kind rust geeft, dat het kind zich kan concentreren etc. Vaak wil je als ouder niet direct met medicijnen starten, maar voor het functioneren van het kind is het soms wel van belang.
De kinderen geven soms ook zelf aan dat ze blij zijn met de medicatie.
Niet iedereen geeft medicijnen. Omdat men daar niet voor is, of omdat het nog (niet) nodig is.
Welke alternatieven zijn er?:
Een aantal dingen werden genoemd:
- inbakeren (baby) (als de kinderen ouder zijn vinden ze soms oprollen in dekens etc. ook
nog fijn)
- voeding (denk om suiker, kleurstoffen etc!)
- voedingssupplementen (Andohadin)
- omgeving aanpassen aan kind. Door een veilige, gestructureerde, voorspelbare
omgeving/situatie te creëren heeft een kind soms geen medicijnen nodig.
Vriendschap
Wat naar voren kwam waren de volgende dingen:
· vriendschappen van autisten zijn vaak apart / anders / moeilijker. Vaak is ook de vriend degene die vriendschap met het ass-kind
zoekt.
· ze durven het zelf vaak niet vragen. Hoe maak je contact, hoe trek je aandacht, hoe vraag je om 'spelen’?
· sommige willen wel graag vrienden, anderen hebben daar geen behoefte aan
· het is vaak eenrichtingsverkeer
· hoe ouder het kind wordt hoe moeilijker het vaak wordt.
· wat ook kan is dat kind ‘dwangmatig’ wil spelen. Het wil en moet spelen.
· ze trekken ook vaak ‘aparte’ vrienden aan.
· vriendschap is soms meer imitatiegedrag.
· het is vaak meer spelen naast elkaar dan spelen met elkaar.
· Ass-kind bepaalt de regels van het spel vaak.
Als ouder heb je vaak het gevoel dat je het constant zelf in de gaten moet houden: niet alleen dat het kind contact maakt (stimuleren van spelafspraakjes), maar ook tijdens het spelen met vrienden. Dat kost jezelf energie.
Soms ziet het kind zelf dat het geen vrienden heeft; het wordt bv. op feestjes gevraagd of iemand wil komen spelen, maar soms ziet het kind het zelf helemaal niet; het valt hem/haar niet op.
Een gastgezin of logeerweekenden zijn bevorderlijk voor het ontstaan van vriendschappen.
Andere vraag die we nog behandeld hebben:
Denk je dat de vorm van autisme / niveau van het kind invloed hebben op het wel of niet kunnen vormen van vriendschappen?
· Het inlevingsvermogen van het ass-kind is cruciaal. Kan het zich verplaatsen in een ander.
· Maar ook de behoefte aan vriendschap.
· En wat merkt het kind er zelf van.
· Frappant gegeven wat niet altijd hoeft te gelden:
- sociaal onhandig + ASS/ADHD -> vaak wel vrienden
- sociaal onhandig + ASS -> vaak minder behoefte aan vrienden of veel problemen met contact.
Weerbaarheid/pesten
Op internet had ik een onderzoek gevonden naar weerbaarheid onder autistische kinderen:
"Uit het verrichte onderzoek blijkt dat voor het uiten van weerbaar gedrag een aantal basiseigenschappen nodig zijn.
Deze eigenschappen zijn:
* een goed ontwikkeld zelfbesef en zelfkennis
* een goed ontwikkelde sociale cognitie
* een positief zelfbeeld
* voldoende zelfvertrouwen
* het goed kunnen uiten van taal en een goed begrip hebben van taal en communicatie".
En dit zijn nu net de dingen waar de meeste autisten moeite mee hebben.
1. Wordt je kind gepest? Waar dan?
Bijna al onze kinderen worden gepest. De redenen hiervoor zijn toch vaak autisme-gerelateerd: snel terugreageren, rechtvaardigheidsbesef, ‘anders zijn’(dit wordt toch snel opgemerkt door hun manier van doen (alleen staan, anders reageren)), uitdagend gedrag (vaak verbaal vaardig, verbaal uitdagen).
Ze hebben vaak volwassen begeleiding nodig / toezicht. Dit kost veel energie van de ouders (en leerkrachten).
2. Wat doe je er zelf aan? hoe kun je je kind weerbaarder maken: zijn er trainingen oid?
Wat kun je doen tegen pesten:
1 je kind zelf weerbaar maken:
* SOVA-trainingen
- SOVA-training bij GGZ (doet dit met video). Vanaf 9 jaar, ca. 6 kinderen in een groep, kleine
wachttijd.
- SOVA-training bij Accare
- In de folder van ‘De Speelhut‘ (Nieuweroord) staat ook dat ze SOVA-trainingen geven (Cursus
“Binnenstebuitenen”)
* Andere training-opties:
- bv. Stichting Het Middelpunt en K-Vriendelijk bieden “Maatjes” aan die met de kinderen sociale
vaardigheden thuis en buiten huis kunnen gaan oefenen.
- Promens Care biedt de training Rots en Water. Maar niet iedereen is het eens of dit geschikt is voor
autisten. "Door lichaamsbewustzijn en lichaamsbeheersing meer zelfreflectie en zelfvertrouwen". Maar
dat is misschien te abstract.
2 Er zijn ook dingen die jezelf kunt doen met je kind bv:
* De 5 G’s. Een schema die ook gebruikt wordt binnen SOVA. Je vult dit schema samen met je kind in.
* Boek met ‘handige’ regels die een ASS-kind zou moeten kennen: “Verborgen regels” van Brenda Myles.
* Zelf kun je als je kind gepest wordt en hij/zij het er heel moeilijk mee heeft, in ieder geval bv 's avonds de
positieve dingen van de dag benoemen, zodat hij/zij niet alleen maar in het negatieve blijft hangen. Voor
onze kinderen moet je zo wie zo heel veel ‘emotie-dingen’ benoemen. Zelf weten ze vaak niet eens wat
emoties inhouden en kunnen ze zelf niet goed benoemen wat ze werkelijk voelen.
3 De omgeving inlichten:
* Je voorkomt er veel problemen mee en ouders die dit gedaan hebben krijgen vaak positieve reacties.
Je kind krijgt er geen ‘stempeltje’ van of wordt juist meer gepest, maar krijgt juist vaak meer begrip en hulp.
* Voorlichten van ouders op school, maar ook bv inlichten van ouders waar je kind mee in aanraking komt.
* Ook uitleg aan andere kinderen over dat je kind ‘anders’ is en ‘anders’ reageren kan.
Dit snappen kinderen vaak best goed. Die uitleg doe je meestal pas op het moment dat het van toepassing is.
3. School / Wat doet de school eraan: pestprotocollen
* De pestprotocollen die er op school (moeten) zijn, zijn alleen documenten met afspraken die vaak alleen in het begin van het jaar worden afgesproken/vastgelegd.
Soms worden er bv ook de handtekeningen van de kinderen van de klas onder gezet.
Maar beter is om regels vast te stellen over pestgedrag. En dan niet met wat je niet moet doen, maar wat je wel moet doen: bv complimenten geven, lichaamstaal etc.
Het hangt ook wel af van de leerkrachten; hoe zitten zij bovenop pestgedrag.
* Wat ook helpt is een complimentenlijst in de klas maken (zonnetje van de week).
Positieve benadering van alle kinderen.
4. Ons kind pest zelf
* Waarom? Wij kunnen het verklaren vanuit het autisme en accepteren het makkelijker dan de omgeving.
Oorzaken zijn vaak:
- kopieergedrag
- niet doorhebben dat het pesten is
- angst
- ‘onvermogen’ / sociaal onhandig
* Hoe ga je met om met klachten komt over jouw kind?
- voorlichten van de omgeving
- naar de ouders toegaan, uitleg geven
- het kind sorry laten zeggen (moet dan wel geen ‘standaard’-uitdrukking
worden van het kind)
* Hoe verander je het gedrag?
Je kunt pas na een probleem regels uitleggen. Hoe straffen/belonen?
Per leeftijd is dat wel verschillend.
- regels moeten worden ingeprent (herhaling!). Daarnaast zijn situaties zo vaak verschillend dat het wel
heel moeilijk wordt het gedrag te veranderen. Voor een kind is dat niet altijd haalbaar.
- straf en beloning kun je wel doen, maar werkt onvoldoende. Uitleg is in ieder geval altijd belangrijk!
Op internet had ik een onderzoek gevonden naar weerbaarheid onder autistische kinderen:
"Uit het verrichte onderzoek blijkt dat voor het uiten van weerbaar gedrag een aantal basiseigenschappen nodig zijn.
Deze eigenschappen zijn:
* een goed ontwikkeld zelfbesef en zelfkennis
* een goed ontwikkelde sociale cognitie
* een positief zelfbeeld
* voldoende zelfvertrouwen
* het goed kunnen uiten van taal en een goed begrip hebben van taal en communicatie".
En dit zijn nu net de dingen waar de meeste autisten moeite mee hebben.
1. Wordt je kind gepest? Waar dan?
Bijna al onze kinderen worden gepest. De redenen hiervoor zijn toch vaak autisme-gerelateerd: snel terugreageren, rechtvaardigheidsbesef, ‘anders zijn’(dit wordt toch snel opgemerkt door hun manier van doen (alleen staan, anders reageren)), uitdagend gedrag (vaak verbaal vaardig, verbaal uitdagen).
Ze hebben vaak volwassen begeleiding nodig / toezicht. Dit kost veel energie van de ouders (en leerkrachten).
2. Wat doe je er zelf aan? hoe kun je je kind weerbaarder maken: zijn er trainingen oid?
Wat kun je doen tegen pesten:
1 je kind zelf weerbaar maken:
* SOVA-trainingen
- SOVA-training bij GGZ (doet dit met video). Vanaf 9 jaar, ca. 6 kinderen in een groep, kleine
wachttijd.
- SOVA-training bij Accare
- In de folder van ‘De Speelhut‘ (Nieuweroord) staat ook dat ze SOVA-trainingen geven (Cursus
“Binnenstebuitenen”)
* Andere training-opties:
- bv. Stichting Het Middelpunt en K-Vriendelijk bieden “Maatjes” aan die met de kinderen sociale
vaardigheden thuis en buiten huis kunnen gaan oefenen.
- Promens Care biedt de training Rots en Water. Maar niet iedereen is het eens of dit geschikt is voor
autisten. "Door lichaamsbewustzijn en lichaamsbeheersing meer zelfreflectie en zelfvertrouwen". Maar
dat is misschien te abstract.
2 Er zijn ook dingen die jezelf kunt doen met je kind bv:
* De 5 G’s. Een schema die ook gebruikt wordt binnen SOVA. Je vult dit schema samen met je kind in.
* Boek met ‘handige’ regels die een ASS-kind zou moeten kennen: “Verborgen regels” van Brenda Myles.
* Zelf kun je als je kind gepest wordt en hij/zij het er heel moeilijk mee heeft, in ieder geval bv 's avonds de
positieve dingen van de dag benoemen, zodat hij/zij niet alleen maar in het negatieve blijft hangen. Voor
onze kinderen moet je zo wie zo heel veel ‘emotie-dingen’ benoemen. Zelf weten ze vaak niet eens wat
emoties inhouden en kunnen ze zelf niet goed benoemen wat ze werkelijk voelen.
3 De omgeving inlichten:
* Je voorkomt er veel problemen mee en ouders die dit gedaan hebben krijgen vaak positieve reacties.
Je kind krijgt er geen ‘stempeltje’ van of wordt juist meer gepest, maar krijgt juist vaak meer begrip en hulp.
* Voorlichten van ouders op school, maar ook bv inlichten van ouders waar je kind mee in aanraking komt.
* Ook uitleg aan andere kinderen over dat je kind ‘anders’ is en ‘anders’ reageren kan.
Dit snappen kinderen vaak best goed. Die uitleg doe je meestal pas op het moment dat het van toepassing is.
3. School / Wat doet de school eraan: pestprotocollen
* De pestprotocollen die er op school (moeten) zijn, zijn alleen documenten met afspraken die vaak alleen in het begin van het jaar worden afgesproken/vastgelegd.
Soms worden er bv ook de handtekeningen van de kinderen van de klas onder gezet.
Maar beter is om regels vast te stellen over pestgedrag. En dan niet met wat je niet moet doen, maar wat je wel moet doen: bv complimenten geven, lichaamstaal etc.
Het hangt ook wel af van de leerkrachten; hoe zitten zij bovenop pestgedrag.
* Wat ook helpt is een complimentenlijst in de klas maken (zonnetje van de week).
Positieve benadering van alle kinderen.
4. Ons kind pest zelf
* Waarom? Wij kunnen het verklaren vanuit het autisme en accepteren het makkelijker dan de omgeving.
Oorzaken zijn vaak:
- kopieergedrag
- niet doorhebben dat het pesten is
- angst
- ‘onvermogen’ / sociaal onhandig
* Hoe ga je met om met klachten komt over jouw kind?
- voorlichten van de omgeving
- naar de ouders toegaan, uitleg geven
- het kind sorry laten zeggen (moet dan wel geen ‘standaard’-uitdrukking
worden van het kind)
* Hoe verander je het gedrag?
Je kunt pas na een probleem regels uitleggen. Hoe straffen/belonen?
Per leeftijd is dat wel verschillend.
- regels moeten worden ingeprent (herhaling!). Daarnaast zijn situaties zo vaak verschillend dat het wel
heel moeilijk wordt het gedrag te veranderen. Voor een kind is dat niet altijd haalbaar.
- straf en beloning kun je wel doen, maar werkt onvoldoende. Uitleg is in ieder geval altijd belangrijk!
Onderwijs
We hebben een map gemaakt met daarin vragenlijsten die iedereen heeft ingevuld over ervaringen met het onderwijs in en rond Hoogeveen (maar ook Speciaal Onderwijs verder weg).
Het gaat erom of een school geschikt is voor autistische kinderen.
Dus BO (basisonderwijs), SBO (speciaal basisonderwijs), SO (speciaal onderwijs), voortgezet onderwijs (VO) en voortgezet speciaal onderwijs (VSO).
De bedoeling is dat deze map steeds dikker wordt. Daarom hebben we ook een oproep geplaatst op deze website. Want we willen nog veel meer ervaringen.
Het verzamelen van deze ervaringen is handig voor schoolkeuzes en misschien in de toekomst voor het voorlichten van scholen.
Wat ons opviel is dat er nog steeds scholen zijn die nog weinig weten over autisme en hoe ze er mee om moeten gaan. Maar het is ook nog vaak erg leerkrachtafhankelijk.
Vooral het voortgezet onderwijs is meer bezig met zoveel mogelijk leerlingen 'binnenhalen' en ze beloven vaak veel: er zijn zorgteams, mentors, ib-ers etc., maar in de praktijk redden autistische kinderen het vaak op deze scholen niet.
Alleen de scholen die er speciaal zijn voor ass-kinderen, scoren goed!
We hebben een map gemaakt met daarin vragenlijsten die iedereen heeft ingevuld over ervaringen met het onderwijs in en rond Hoogeveen (maar ook Speciaal Onderwijs verder weg).
Het gaat erom of een school geschikt is voor autistische kinderen.
Dus BO (basisonderwijs), SBO (speciaal basisonderwijs), SO (speciaal onderwijs), voortgezet onderwijs (VO) en voortgezet speciaal onderwijs (VSO).
De bedoeling is dat deze map steeds dikker wordt. Daarom hebben we ook een oproep geplaatst op deze website. Want we willen nog veel meer ervaringen.
Het verzamelen van deze ervaringen is handig voor schoolkeuzes en misschien in de toekomst voor het voorlichten van scholen.
Wat ons opviel is dat er nog steeds scholen zijn die nog weinig weten over autisme en hoe ze er mee om moeten gaan. Maar het is ook nog vaak erg leerkrachtafhankelijk.
Vooral het voortgezet onderwijs is meer bezig met zoveel mogelijk leerlingen 'binnenhalen' en ze beloven vaak veel: er zijn zorgteams, mentors, ib-ers etc., maar in de praktijk redden autistische kinderen het vaak op deze scholen niet.
Alleen de scholen die er speciaal zijn voor ass-kinderen, scoren goed!